Pìpia
Colchicum autumnale
Colchicaceae
Àutri noum : Vachèta, Bramo-vaco, Estranglo-chin, Flour-de-semènço, Safran-bastard.
Noms en français : Colchique d'automne, Safran des prés.
Descripcioun :La pìpia, coume ié dison eilamount, o bramo-vaco, es uno planto bèn couneigudo que trachis en mountagno e flouris majamen en autouno. Pamens pèr la destria de sa cousino Colchicum alpinum, fau bèn regarda l'estigmate emé uno lùpi (fotò). Aquéu es enarca e descènd sus l'estile. Coumpara emé la charuis que flouris pulèu l'estiéu, e emé lou bramo-vaco-de-colo.
Usanço :J.-L. Fortoul op. cit. ramento que si cabosso èron acampado pèr la farmacìo. Es evidentamen uno planto forço empouisounanto que caup de cóuchicino, un pouisoun de la divisioun celulàri.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Colchicum
Famiho : Colchicaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Colchicum autumnale L., 1753
Saunouso(-dóu-Japoun)
Reynoutria japonica
Polygonaceae
Noms en français : Renouée du Japon, Renouée à feuilles pointues.
Descripcioun :Grando erbo à port d'aubret que trachis sus li limas de flume e de ribiero (Rose, Durènço). Se recounèis à si gròssi fueio (5 à 20 cm) à baso plato (fotò) e si flour blanco. Es uno planto quàsi sènso péu. Nous vèn d'Asìo dóu levant .
Usanço :Es uno planto que s'ameritarié d'èstre couneigudo. Li racino soun manjado au Japoun après maceracioun dins l'aigo pièi couissoun. Li tijo podon èstre pelado pièi utilisado coume li pecou de rebarbo e farcido, pièi passado au four. Li jòuini brout, cubert pèr resta blanc soun peréu manja cue o crus. En Roumanìo adoubon li "sarmale" emé li fueio dóu biais di fueio de vigno. Li cambo, boutisso, podon servi pèr faire d'instrument de musico.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2,5(3) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Reynoutria
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Reynoutria japonica Houtt., 1777
(= Fallopia japonica (Houtt.) Ronse Decr., 1988 )